همه ما بارها شاهد نمونه های بسیاری از موارد تقلب در محیط دانشگاه و در تولید محصولات علمی و پژوهشی بوده ایم و گاهی مثل خود من داور مقالاتی شده ایم که از خودمان دزدیده اند!
به نظر من رعایت اخلاق علمی تنها محدود به عدم تقلب در نوشتن مقاله، پایان نامه، تمرین کلاسی و نظایر اینها نیست بلکه بسیار گسترده تر است برای نمونه:
- همین که یک استاد به خود اجازه دهد از اسلایدهای موجود در اینترنت و یا تهیه شده بوسیله یکی از همکارانش در کلاسهای درس بدون ذکر منبع و تنها با جایگزین کردن نام خود بجای نام تهیه کننده استفاده کند، نوعی تقلب است. تقلبی که متاسفانه گرچه بسیار شایع است، کمتر موردتوجه قرار می گیرد و بعضا حق مسلم فرد دانسته می شود.
- اینکه در بسیاری دانشگاه ها بدون توجه به قانون کپی رایت براحتی کتب درسی برای دانشجویان کپی می شود و دراختیار آنها قرار می گیرد، خلافی است که کم کم وجهه قانونی پیدا کرده است.
- عدم اشنایی دانشجویان و برخی اساتید (و یا آشنایی غلط) با قوانین انتشار عمومی مثلا کنو باعث می شود یک نرم افزار متن باز به عنوان یک محصول تجاری و اختصاصی ارائه شود !
و موارد بسیاری نظیر اینها که من شخصا برای تک تک آنها مثال زنده دارم و در اکثر آنها گناه استاد اگر بیشتر از دانشجو نباشد کمتر از او نیست.
من فکر می کنم اگر بنا باشد در این وبلاگ ما داستان های تقلبی را که شاهد بوده ایم نقل کنیم برای سالها داستان کم نمی آوریم و تا وقتی این داستان ها بدون ذکر نام متقلب بیان شوند هم ضرری برای کسی ندارند شاید قبل از ادامه راه لازم باشد یکبار دیگر مرور کنیم برای چه گرد هم آمده ایم و چه انتظاری از ایجاد چنین تشکلی داریم. تهیه منشور اخلاق علمی و پایبندی اعضاء وبلاگ به آن و تلاش در جهت گسترش آن در سطح دانشگاه ها و ایجاد دوره های آموزش اخلاق علمی به دانشجویان و اساتید فعالیت های مفیدی هستند که گرچه لازمند اما کافی نیستند ما نیازمند مقررات و بازوهای اجرایی هستیم که امیدوارم درادامه فراهم شوند مثلا پیشنهاد می کنم برگزارکنندگان کنفرانس انجمن کامپیوتر امسال از هم اکنون قواعدی برای مقابله با تقلب که در صورت کشف آن حتما اعمال شود وضع نمایند
شاید برگزاری یک کارگاه نیم یا یک روزه در این مورد و تعریف دقیق صورت مسئله و دریافت پیشنهادات برای حل آن نیز مفید باشد منشور مورد نظر می تواند به عنوان قطعنامه این نشست استخراج شود..،
به نظر من رعایت اخلاق علمی تنها محدود به عدم تقلب در نوشتن مقاله، پایان نامه، تمرین کلاسی و نظایر اینها نیست بلکه بسیار گسترده تر است برای نمونه:
- همین که یک استاد به خود اجازه دهد از اسلایدهای موجود در اینترنت و یا تهیه شده بوسیله یکی از همکارانش در کلاسهای درس بدون ذکر منبع و تنها با جایگزین کردن نام خود بجای نام تهیه کننده استفاده کند، نوعی تقلب است. تقلبی که متاسفانه گرچه بسیار شایع است، کمتر موردتوجه قرار می گیرد و بعضا حق مسلم فرد دانسته می شود.
- اینکه در بسیاری دانشگاه ها بدون توجه به قانون کپی رایت براحتی کتب درسی برای دانشجویان کپی می شود و دراختیار آنها قرار می گیرد، خلافی است که کم کم وجهه قانونی پیدا کرده است.
- عدم اشنایی دانشجویان و برخی اساتید (و یا آشنایی غلط) با قوانین انتشار عمومی مثلا کنو باعث می شود یک نرم افزار متن باز به عنوان یک محصول تجاری و اختصاصی ارائه شود !
و موارد بسیاری نظیر اینها که من شخصا برای تک تک آنها مثال زنده دارم و در اکثر آنها گناه استاد اگر بیشتر از دانشجو نباشد کمتر از او نیست.
من فکر می کنم اگر بنا باشد در این وبلاگ ما داستان های تقلبی را که شاهد بوده ایم نقل کنیم برای سالها داستان کم نمی آوریم و تا وقتی این داستان ها بدون ذکر نام متقلب بیان شوند هم ضرری برای کسی ندارند شاید قبل از ادامه راه لازم باشد یکبار دیگر مرور کنیم برای چه گرد هم آمده ایم و چه انتظاری از ایجاد چنین تشکلی داریم. تهیه منشور اخلاق علمی و پایبندی اعضاء وبلاگ به آن و تلاش در جهت گسترش آن در سطح دانشگاه ها و ایجاد دوره های آموزش اخلاق علمی به دانشجویان و اساتید فعالیت های مفیدی هستند که گرچه لازمند اما کافی نیستند ما نیازمند مقررات و بازوهای اجرایی هستیم که امیدوارم درادامه فراهم شوند مثلا پیشنهاد می کنم برگزارکنندگان کنفرانس انجمن کامپیوتر امسال از هم اکنون قواعدی برای مقابله با تقلب که در صورت کشف آن حتما اعمال شود وضع نمایند
شاید برگزاری یک کارگاه نیم یا یک روزه در این مورد و تعریف دقیق صورت مسئله و دریافت پیشنهادات برای حل آن نیز مفید باشد منشور مورد نظر می تواند به عنوان قطعنامه این نشست استخراج شود..،
