دانش - عضو هیات علمی دانشگاه واشینگتن که از مدلهای ریاضی برای علمسنجی استفاده میکند، معتقد است توجه به نظریه بازیها میتواند جلوی مشکلات احتمالی در سوء استفاده از معیارها را بگیرد و انگیزه دانشمندان را برای بهبود پژوهشها اصلاح کند.
جوین دی. وست*: دادن جوابهای بد، بدتر از چیزی نیست که یک سیستم رتبهبندی میتواند انجام دهد، بدترین چیز این است که علم بد را تشویق کنیم. نسل بعدی معیارهای ارزیابی علمی نیاز دارند که حتما به این موضوع توجه داشته باشند.
وقتی دانشمندان عناصر را بر اساس وزن ملکولی آنها طبقه بندی میکنند، هیچ عنصری نیست که سعی کند خود را به رتبههای بالاتر برساند اما وقتی این کار را مدیران در رابطه با دانشمندان انجام میدهند، چنین اتفاقی نمیافتد و آنها در یک بازخورد قوی سعی میکنند خود را در این سیستمهای رتبهبندی بالاتر بکشند و ارتقا یابند.
حال اگرکمیته متصدی این کار ارزش بالاتری را به کمیت در برابر کیفیت بدهد؛ اعضای هیات علمی تمایل بیشتری پیدا میکنند تا تعداد بیشتری مقالات با کیفیت کمتر تولید کنند. برخی از مشاوران حتی افراد آکادمیک را به انتشار کوچکترین کار ممکن تشویق میکنند تا بتوانند اعتبار زیادی را نزد رییس دانشکده و آنهایی که در راس امور هستند، کسب کنند. متاسفانه این توصیه در سیستمهای موجود به خوبی کار میکند.
به خاطر همین بازخورد است که نمیتوان به مشکل رتبهبندی خروجی دانشمندان به سادگی مشکلی که در آمارهای عملی وجود دارد نگاه کرد. در عوض باید گفت که این مشکل یک مشکل نظریه بازی در طراحی مکانیزم است.
اولین قدم در حل این مشکل این است که خروجی دلخواه را مشخص کنیم. دو هدفی که انجمن باید کارش را روی آن متمرکز کند، این است که بار در حال افزایش روی سیستم را کم کند و نیز نگذارد نویسندگان کارهایشان را به واحدهای کوچک قابل چاپ تفکیک کنند.
اگر مجلات بتوانند فهرستی از مقالاتی را که رد کردهاند، در کنار مقالات منتشر شده چاپ کنند؛ توانستهاند پایههای نوعی از سیستم سرزنشی را شکل دهند. در عوض این کار دانشمندان را تشویق میکند مقالات خود را به جای این که برای بهترین مجله ارسال کنند به مجلاتی بفرستند که متناسب با مقالهشان است. علاوه بر این کمیتههای متصدی میتوانند به اعضای هیات علمی اجازه دهند که فقط 5 مقاله برتر خود را برای ارزیابی ارسال کنند و این طور نباشد که تمامی مقالاتشان را ارسال کنند. از این به بعد است که دانشمندان انگیزه پیدا میکنند تا مقالاتی با کیفیت بالاتر و مفصل تر بنویسند.
اگر مجلات بتوانند فهرستی از مقالاتی را که رد کردهاند، در کنار مقالات منتشر شده چاپ کنند؛ توانستهاند پایههای نوعی از سیستم سرزنشی را شکل دهند. در عوض این کار دانشمندان را تشویق میکند مقالات خود را به جای این که برای بهترین مجله ارسال کنند به مجلاتی بفرستند که متناسب با مقالهشان است. علاوه بر این کمیتههای متصدی میتوانند به اعضای هیات علمی اجازه دهند که فقط 5 مقاله برتر خود را برای ارزیابی ارسال کنند و این طور نباشد که تمامی مقالاتشان را ارسال کنند. از این به بعد است که دانشمندان انگیزه پیدا میکنند تا مقالاتی با کیفیت بالاتر و مفصل تر بنویسند.
هر دوی این قوانین میتوانند انگیزههای محققان را (احتمالا برای بهبود علم) اصلاح کنند. ناشران و اعطاکنندگان امتیازات در بازی علم مشوق هستند و قدرت تکمیل و اجرای قوانین را دارند. اما این که کدام رفتارها را باید تشویق کرد و چگونه آن را به بهترین نحو ممکن اجرا کرد، هنوز به صورت یک سوال باز باقی مانده است.
*عضو هیاتعلمی دانشگاه واشنگتن در سیاتل
نیچر، شماره 7300، 17 ژوئن - ترجمه: فریبا فرهادیان
نیچر، شماره 7300، 17 ژوئن - ترجمه: فریبا فرهادیان
منبع: لینک (با تشکر از امیر رضا منصوری)